Geen marinierskazerne, maar een compensatiepakket
De boosheid was groot in januari toen bleek dat de marinierskazerne niet in Vlissingen zou komen. De liegende staatssecretaris van Defensie die achter onze rug om naar alternatieve locaties zocht kreeg de Zeeuwen in beweging. Met bussen vol gingen ze naar Den Haag om hun ongenoegen te uiten tijdens het debat in de Tweede Kamer hierover. Het mocht niet baten, het ging toen niet over de inhoud, maar over het functioneren van de staatssecretaris, die overigens gewoon mocht blijven. Het Kabinet stond op het standpunt dat de Zeeuwen gecompenseerd moesten worden, de Tweede Kamer vond vervolgens dat dit ruimhartig moest gebeuren.
Op vrijdag 6 maart vond het eerste gesprek plaats tussen de Zeeuwse delegatie, Bernard Wientjes als beoogd speciaal adviseur en – toen nog – minister Knops. Een klein vier maanden later, op 26 juni werd het compensatiepakket ‘Wind in de zeilen, een nieuw begin’. gepresenteerd aan de Zeeuwen door speciaal adviseur Bernard Wientjes, een pakket waar de PSR content mee is. In dit artikel wordt met name ingegaan op de effecten voor Souburg, Ritthem en Vlissingen.
Inhoud van het compensatiepakket
Het pakket is opgebouwd langs drie lijnen (uitgangspunten):
1: vergoeding van de schade;
2: kom met concrete maatregelen waarmee de sociaal-economische structuur van Zeeland en van Vlissingen mee kan worden versterkt en
3: kijk hoe het beeld van het vestigingsklimaat in Zeeland kan worden versterkt.
Vergoeden van de geleden schade
Vlissingen krijg op 1 september €5,3 miljoen euro overgemaakt. Dat is het bedrag aan directe schade: investeringen en mensuren. Daar komt nog €2 miljoen euro bij voor misgelopen belastinginkomsten. De andere misgelopen inkomsten worden vergoed via de andere onderdelen van het compensatiepakket. Na besluitvorming door de gemeenteraad over de aflossing van de gemaakte kosten later dit jaar blijft er dan €3,2 miljoen over en dat bedrag is dan vrij besteedbaar voor Vlissingen.
Delta Kenniscentrum
Zeeland is sterk in voedsel en energie, bovendien weten we alles van water. Die thema’s zijn dan ook waar het nieuwe Delta Kenniscentrum zich op richt (met een directe nieuwe werkgelegenheid voor 140 mensen). De onderwijsketen van mbo- hbo- en universitair onderwijs wordt hierdoor enorm versterkt, dit in samenwerking met de universiteiten van Utrecht en Wageningen, maar ook het NIOZ in Yerseke. Kennis, onderwijs en innovatie, daar draait het hier dan ook om: 4 nieuwe mbo-opleidingen en 3 hbo-opleidingen. Vijf masteropleidingen zullen er bovendien voor gaan zorgen dat de Zeeuwse jongeren ook in Zeeland een universitaire master kunnen volgen. Dat bindt jongeren aan Zeeland en er zullen jongeren van buiten de provincie komen studeren, zo’n 200 extra per jaar is de verwachting. De totale investering bedraagt €68 miljoen. Vanaf studiejaar 2021 moet er kunnen worden gestart met de opleidingen.
Om van het gebied van het Kenniscentrum een voor studenten en voor start ups aantrekkelijk gebeid te maken, wordt er fors in geïnvesteerd (€15 miljoen). De al geplande ontwikkeling van de Kenniswerf kunnen nu in vijf jaar worden uitgevoerd i.p.v. in vijftien jaar. Bovendien krijgt ook het Stationsgebied een upgrade (€5 miljoen). Tot slot, niet onbelangrijk, wordt de rijksbijdrage in het investeringsfonds Zeeland vergroot met €20 miljoen. Dit vergroot de kans op succesvolle acquisitie met een hoge research en development component.
Law Delta
Door Bernard Wientjes is gezocht naar een alternatieve invulling van het kazerneterrein. Hiervoor had hij bij alle ministeries gesprekken. Het ministerie van Justitie en Veiligheid zocht een plek voor een hoogbeveiligde zittingslocatie. De ervaring in Vught leert dat je dat kunt combineren met een penitentiaire inrichting, waaronder een extra beveiligde inrichting zodat je het vervoer van de gevangenen kunt beperken. Dit is namelijk altijd een beetje zwakke schakel. Door nu dit te combineren en er ook nog een (beveiligde) verblijfslocatie aan te koppelen voor de rechters en de advocaten versterk je dit nog. Tot slot wordt de Law Delta nog aangevuld met strategisch kenniscentrum georganiseerde ondermijnende criminaliteit. Dit is (helaas) noodzakelijk in de strijd tegen de georganiseerde misdaad. De vestiging van het Justitieel Complex Vlissingen brengt werkgelegenheid met zich mee van 200 arbeidsplaatsen bij de start tot 500 in vol bedrijf. Waarvan ongeveer 80% op mbo-niveau.Voor de marinierskazerne was een gebied gereserveerd van bijna 70 hectare, voor de Law Delta is dat er ongeveer 10. Het grootste gedeelte van het gebied is daarmee dus beschikbaar voor mogelijk andere ontwikkelingen. Op dit moment zijn er twee locaties in beeld. De komende tijd zal een kwartiermaker in overleg met het Rijksvastgoedbedrijf een voorstel doen voor de definitieve locatie. De locatie is daarmee dus nog niet bepaald. Wel is de uitdrukkelijke wens van Justitie dat het Justitieel Complex Vlissingen in 2026 operationeel zou moeten zijn.
Bereikbaarheid
Een echt knelpunt wanneer je het hebt over het versterken van de sociaal-economische structuur en het bereikbaar zijn van zowel Zeeland als de Randstad met openbaar vervoer zijn met name de huidige treinverbindingen. Reden voor Bernard Wientjes om de frequentie van het aantal intercity’s te verhogen naar één per uur, tegelijkertijd stoppen deze treinen dan op minder stations. De sprinters zorgen voor de verbinding van alle stations in Zeeland. Het stationsgebied van Vlissingen wordt aangewezen als proeflocatie voor de ontwikkeling van slimme mobiliteit voor nu en in de toekomst.
Zorg
De komende tien jaar gaat 50% van de Zeeuwse huisartsen met pensioen (70% van hen is momenteel ouder dan 57 jaar). Reden om zwaar in te zetten op de komst van nieuwe huisartsen. De komst van een huisartsenopleiding draagt bij aan het wekken van de interesse voor het zich vestigen in Zeeland. Dat is extra van belang omdat de huisarts de spil is in het zorgnetwerk (van de toekomst).
De ontwikkeling van een innovatief gezondheidscentrum in Vlissingen dat als model kan gaan dienen voor de verdere uitrol in Zeeland is een uitgelezen kans om de moderne gezondheidszorg in onze gemeente vorm te geven. Zoveel mogelijk partijen, van het sociaal domein, GGD, GGZ, huisartsen tot specialisten werken hierin samen.
De Zeeuwse Zorg Coalitie (de regionale zorgaanbieders, CZ en gemeenten) heeft een plan ingediend bij speciaal adviseur Bernard Wientjes met de titel: “Samen werken aan een toekomstbestendige zorginfrastructuur in Zeeland die de economie en de leefbaarheid in Zeeland bevordert”. De vergrijzing en het feit dat het ingewikkeld is om voldoende goed gekwalificeerde zorgmedewerkers aan te trekken en te behouden dwingt ons in te zetten op samenwerken en innovatief zijn. Hier gaat het over persoonsgerichte zorg en ondersteuning, zorg snel en dicht bij huis, maar vooral ook het betaalbaar houden van de zorg. Zelf investeert de Zeeuwse Zorg Coalitie €2,1 miljoen, dit wordt aangevuld met €3,2 miljoen vanuit het compensatiepakket. Hiermee is de bij het plan ingediende begroting rond en kan het worden uitgevoerd voor heel Zeeland.
En nog meer:
Onze gemeente kan meedoen aan het programma Aardgasvrije wijken. De energietransitie is voor onze gemeente een grote opgave, daarom is het mooi dat wij hieraan mee kunnen doen. Vlissingen moet hiervoor een aanvraag voorbereiden en indienen (investering vanuit het compensatiepakket €4 miljoen).
In Vlissingen en Zeeuws-Vlaanderen is de werkloosheid relatief hoog en langdurig. Door het programma Perspectief op Werk in Zeeland kunnen de extra banen uit dit compensatiepakket ook benut worden door werkzoekenden (investering vanuit het compensatiepakket €1 miljoen).
Het ontvlechten van het drinkwaterbedrijf Evides uit PZEM (als laatste in Nederland onderdeel van een commercieel bedrijf) geeft een stevige impuls, immers het dividend kan worden ingezet voor het versterken van de sociaal-economische structuur van Zeeland. Het onderzoek hiernaar moet dit jaar worden afgerond.
In de havens en onze industrie in Zeeland werken meer dan 20.000 mensen, reden genoeg dus om die bedrijfstakken vitaal te houden. Dit wordt o.a. gedaan door onderzoek te doen naar de realisatie van de treinverbinding Gent – Terneuzen; de noodzakelijke 380Kv aansluiting van Zeeuws-Vlaanderen; het afvangen en opslaan van CO2 en een onderzoek naar hoe ons havenbedrijf North Sea Port de financiële uitdagingen van de (nabije)toekomst het hoofd kan bieden.
Tot slot
Het compensatiepakket is breed van opzet en is bovenal gericht op het versterken van Zeeland en van de gemeente Vlissingen in het bijzonder. Uitvoering ervan zorgt voor 1000 banen, bovendien is de investering in Zeeland/Vlissingen een veelvoud van die als er alleen een marinierskazerne zou zijn gebouwd. Daarmee onderschrijven wij als PSR dat er een ruimhartig compensatiepakket ligt.
Als PSR zijn wij blij met het feit dat het Rijk door het ondertekenen van het bestuursakkoord uitspreekt samen met de regio te willen gaan werken aan de uitvoering van het pakket. Het vertrouwen in de Rijksoverheid en een aantal andere provinciale overheden was gedaald tot een ongekend dieptepunt. Feit is wel dat je als overheden de draad wel weer op moet pakken en vooruit moet kijken. Dat neemt niet weg dat volgens de PSR vertrouwen wordt hersteld door bouwen, met name dus door het uitvoeren van dit compensatiepakket. Overigens zal er twee maal per jaar een voortgangsrapportage worden opgesteld voor de gemeenteraad (die rapportage is uiteraard openbaar).
Inmiddels hebben alle partijen ingestemd en daarmee is het akkoord ook in werking getreden. Aan de slag met de uitvoering dus!